Dünya Diyabet Günü’nde uzmandan önemli uyarılar

Dünya Diyabet Günü kapsamında diyabet hastalığı konusunda Torbalı Devlet Hastanesi’nden Diyetisyen Saire Demir, bilgilendirmede bulundu.

DÜNYA Diyabet Günü’nde tüm dünyada ve ülkemizde hızla artan diyabet hastalığına dikkat çekmek amacıyla Torbalı Devlet Hastanesi’nde stand kurularak bilgilendirme yapıldı. Diyetisyen Saire Demir, “Pankreastan salgılanan insülin hormonunun yetersizliği veya insülinin etkisine dokularda direnç olması sonucu kandaki şeker miktarının yükselmesi ile ortaya çıkan ömür boyu devam eden bir hastalıktır. Tükettiğimiz besinler vücutta şekere dönüşmek suretiyle parçalanırlar. Bu sayede kandaki şeker miktarı artmaya başlar. Pankreastan salgılanan insülin hormonu da bu şekeri hücrelere taşımakla görevlidir. Diyabetli bireylerde insülin yetersiz veya etkisiz olduğu için şeker insülin tarafından taşınamaz ve kanda şeker miktarı yükselmeye başlar.

DİYABETİN TİPLERİ

Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere 2 türü bulunmaktadır. Tip 1 diyabette, pankreastan salgılanan insülin hormonu kişide hiç bulunmamaktadır. Ömür boyu dışarıdan insülin almalıdırlar. Tip 2 diyabette ise insülin üretilir fakat vücutta yeterli kullanılmaz.

Tip 1 diyabetin nedenleri: Kalıtsal, pankreas bozukluğuna neden olan etmenler, otoimmün sebepler olarak gösterilebilir. Tip 2 diyabetin nedenleri: Yaş, obezite, genetik, gestasyonel diyabet, stres, hipertansiyon, 4.5 kg dan ağır bebek doğurmak olarak gösterilebilir.

HANGİ BELİRTİLER DİYABET İÇİN İŞARET OLABİLİR?

Hiperglisemi (Kan şekeri yükseldiğinde)

• Susama, sık idrar, iştah kaybı, yorgunluk, derin ve hızlı solunum, deride kuruma ve kaşıntı, bulanık görme gibi durumlar görülür.

Kan şekerinin sürekli yüksek olması: Ayak yaraları, yaraların geç iyileşmesi, göz sorunları, böbrek sorunları, kalp-damar sorunları, sık enfeksiyonlara neden olabilmektedir.

Hipoglisemi (Kan şekeri düştüğünde)

• Terleme, baş ağrısı/dönmesi, bulanık görme, sinirlilik, solukluk, açlık hissi, halsizlik, çarpıntı gibi durumlar görülür.

DİYABET NASIL TEDAVİ EDİLİR?

• Fiziksel Aktivite, beslenme, ilaç/insülin tedavisi olarak sayılabilir.

BESLENME ÖNERİLERİ NELERDİR?

• Şeker ve şekerli tatlılar (bal, reçel, marmelat, şurup, tüm sütlü ve şerbetli tatlılar) tüketilmemeli
• Şekerli içecekler; kola, fanta, gazoz, limonata, meyveli maden suları, salep, boza, sıcak çikolata ve alkollü içecekler tüketilmemeli,
• Beyaz ekmek yerine tam buğday, tam tahılı, çavdar, kepekli ekmek tüketilmeli
• Pirinç yerine bulgur tüketilmeli,
• Günde en az 5 porsiyon sebze/meyve yenmeli,
• Bol salata tüketilmeli,
• Haftada 2 gün kuru baklagillere yer verilmeli,
• Meyveler, meyve suyu olarak tüketilmemeli direk kendisi tüketilmeli,
• Haftada 1-2 gün omega-3 açısından zengin (somon, uskumru, ton, sardalya gibi) balıklar tüketilmeli,
• Kızartma, kavurma yerine haşlama, ızgara, fırın ve buğulama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri kullanılmalı,
• Yağ ve şeker içeriği yüksek olan hamur işleri, ambalajlı ürünler, içeriği bilinmeyen ürünler tüketilmemeli,
• Kuyruk yağı, iç yağı, tereyağı, margarin yerine zeytinyağı, ayçiçek yağı gibi yağlar tercih edilmeli,
• Çok tuzlu besinler (salamura, turşu, konserve) tercih edilmemeli,
• İşlenmiş et ürünleri (salam, sosis, sucuk, pastırma vb.), sakatatlar, yağlı etler, kaymak, krema, yağlı soslar, ketçap mayonez tüketilmemeli,
• Haftanın en az 5 günü 150 dakika fiziksel aktivite yapılmalı,
• Günde 8-10 bardak (1,5-2 litre) su içilmelidir.”