2025’in ilk 10 ayında kuru domates ihracatında 109 milyon dolara ulaşan Türkiye, dünya ikinciliğiyle dikkat çekti. Küresel pazarın en güçlü oyuncuları arasına giren Türkiye; Torbalı’nın coğrafi işaretli ürünü kuru domateste artık dünya mutfaklarının belirleyici tedarikçisi konumunda.
2025’İN ilk 10 ayında Türkiye’nin kuru domates ihracatı 109 milyon dolara yaklaşırken, bu başarının merkezinde yine Torbalı yer aldı. Ege’nin bereketli ovasında yetişen kırmızı domatesler, geleneksel güneş kurutma yöntemiyle işlenerek dünya mutfaklarının aranan lezzetleri arasına girerken; Torbalı üreticilerinin kalite odaklı yaklaşımı ilçeyi bu alanda Türkiye’nin markası hâline getirdi. 2022 yılında Torbalı Ticaret Odası tarafından Coğrafi işaretle tescillenen Torbalı Kuru Domatesi, üretim kalitesi, geniş işleme kapasitesi ve ihracata dayalı modeliyle Türkiye’nin dünya pazarlarındaki gücünü her yıl daha da artırıyor. Torbalı Ticaret Odası (TTO) Başkanı Abdulvahap Olgun, “Torbalı’nın yıllardır sürdürdüğü üretim kültürü, tarıma dayalı sanayide yarattığı modelle artık Türkiye’nin birçok iline yol gösteriyor. Anadolu’nun farklı şehirlerine kadar pek çok il Torbalı’nın kurutma başarısını örnek alarak yatırım planlıyor” diyerek ilçenin ülke genelindeki rolünü vurguladı.
TARIMSAL SANAYİ MODELİ
ÜLKEMİZİN kuru domates ihracatında en büyük pay Ege Bölgesi’nde bulunurken, üretimin ve ihracat hacminin önemli kısmı Torbalı’dan karşılandı. Güneş kurutma alanları, modern işleme tesisleri ve uzmanlaşmış tedarik zinciriyle Torbalı, son 15 yılda dünya pazarlarında güçlü bir marka kimliği oluşturdu. Ege’nin toplam kuru domates ihracatındaki %94’lük payı, Torbalı üreticilerinin küresel talepleri karşılama kapasitesinin en somut göstergesi oldu. Torbalı, sahip olduğu iklimsel avantajlar, geniş üretim alanları ve güçlü sanayi altyapısıyla tarıma dayalı sanayide Türkiye’ye örnek olmaya devam ediyor. Bu başarı öyle yaygınlaştı ki; Kahramanmaraş, Konya, Şanlıurfa ve Elazığ gibi iller Torbalı’nın kurutma modelini inceleyerek benzer yatırımlar için hazırlık yapıyor. Türkiye, 2025 yılının ilk 10 ayında 109 milyon dolara yaklaşan kuru domates ihracatıyla global pazarda güçlü konumunu pekiştirdi. Bu ihracatın büyük bölümü, Türkiye’nin kuru domates üretim üssü olarak kabul edilen Torbalı’da gerçekleştirildi.
DÜNYA İKİNCİLİĞİNDE TORBALI ETKİSİ
TÜRKİYE’NİN kuru domates ihracatında İtalya’nın ardından dünya ikincisi olması, sektör temsilcilerine göre Torbalı’nın katkısıyla mümkün oldu. 2025’te miktar bazında küçük bir düşüş yaşansa da ihracat gelirlerindeki artış, kuru domatesin katma değerinin yükseldiğini gösterdi. Uzmanlar, mevcut büyüme hızının korunması hâlinde Türkiye’nin kısa süre içinde 150 milyon dolar seviyesini aşabileceğini, bu potansiyelin taşıyıcısının da yine Torbalı olacağını ifade ediyor. Kahvaltıdan pizzaya, makarnadan salatalara kadar geniş kullanım alanı bulan kuru domates; rengi, aroması ve düşük nem oranıyla Avrupa ve Amerika pazarlarında özellikle Torbalı menşeiyle öne çıkıyor. ABD, İtalya, Almanya ve İngiltere en yüksek talebi gösteren ülkeler arasında.
İHRACATTA YENİ EŞİK: 200 MİLYON DOLAR
TORBALI Ticaret Odası Başkanı Abdulvahap Olgun, kuru domates ihracatındaki başarının tesadüf değil, ilçedeki üretim kültürünün sonucu olduğunu vurguladı: “Torbalı, bugün kuru domateste sadece Türkiye’nin değil, dünyanın güvenilir markalarından biridir. Tarladan sofraya uzanan bu büyük emeğin merkezinde Torbalılı üreticiler, işletmeler ve ihracatçılar var. İlçemiz, kalite standartları, üretim hacmi ve ihracat kapasitesiyle ülke ekonomisine değer katmaya devam ediyor.” Avrupa Birliği’nin Türkiye’den kuru domates ithalatına uyguladığı 8.900 tonluk kotanın sektörün önünü tıkadığını belirten TTO Başkanı Olgun, “Firmalarımız kotayı her yıl ocak ayının başında dolduruyor. Bu kısıtlamanın kaldırılması veya gerçek potansiyeli yansıtacak şekilde artırılması hâlinde Türkiye, kuru domates ihracatında kısa sürede 200 milyon doları aşabilir. Torbalı da bu büyümenin lokomotifi olacaktır” diye konuştu.
