Son zamanlarda sıklıkla karşılaştığımız akran zorbalığı haberleri oldukça moralimizi bozuyor. Bu olumsuz durumların artmasındaki sebepleri, Torbalılı Psikolog İlayda Adıgüzel ayrıntılı bir şekilde anlattı.
HİÇ kuşkusuz ki çocuklarımız hepimizin hassas noktası. Peki ya çocuklarımızın zaman zaman maruz kaldığı ya da akranlarına uyguladığı şiddetin ne kadar farkındayız ? Ebeveyn olarak Çocukların birbirlerine karşı yaptıkları ve genellikle “çocukluk işte “ diyerek tanımladığımız alay etmek, oyuna almamak , dışlamak, vurmak gibi davranışlar aslında çocuğun, bir başka çocuğa uyguladığı bir şiddet türüdür. Eğer ki çocuğunuz başka çocuklara yukarıdaki davranışları uyguluyorsa ya da okula gitmek istemiyor, arkadaşlarıyla sosyalleşmekten uzak duruyorsa bu durum zorbalığa maruz kaldığının ya da zorbalık uyguladığının göstergesi olabiliyor. Psikolog İlayda Adıgüzel, psikolojik sorunların ortaya çıkmasında, çocukluk çağında yaşanılan akran zorbalığının da oldukça etkili olduğunu bildiriyor. Bu nedenle, ailelerin ve öğretmenlerin, akran zorbalığını çocukluğa özgü ve geçici bir durum olarak algılamamaları gerektiğinin altını çiziyor.
AKRAN ZORBALIĞI HANGİ YAŞ GRUPLARI ARASINDA GÖRÜLÜR?
AKRAN zorbalığı, en çok okul ve benzeri kurumlarda uygulanan bir davranıştır. Sanılanın aksine Okulun akademik başarısı, bulunduğu bölge, öğrencilerin sosyoekonomik düzeyleri akran zorbalığında belirleyici bir faktör değildir. Genellikle fiziksel açıdan zayıf olan çocuklar zorbalığa uğrama konusunda daha savunmasızdır. Erkek çocukları daha çok fiziksel zorbalıkla karşı karşıya kalırken, kız çocukları sözel, sosyal ve cinsel zorbalık ile karşılaşır. Yaşın ilerlemesiyle birlikte akran zorbalığı kız çocuklarında azalırken, erkek çocuklarda ise fiziksel şiddet artmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan bir araştırma sonucunda akran zorbalığında en yaygın zorbalık türünün sözel zorbalık olduğu, bunu fiziksel zorbalığın takip ettiği, en az görülen zorbalık türünün ise “söylenti yayma” olduğu bildirilmiştir.
ÇOCUĞUNUZUN ZORBALIĞA UĞRADIĞINI NASIL ANLAYABİLİRSİNİZ?
ZORBALIĞA uğrayan çocuklarda fiziksel oluşan bazı semptomlar bizler için daha kolay anlaşılır uyarılardır. Vücutta oluşan darbeler, karın ve bağ ağrısı, yorgunluk, uyku hali yaygın bir şekilde görülmektedir. Psikolojik , sözel, sosyal zorbalığa uğrayan çocuklarda ise durumu anlayabilmek biraz daha karmaşıktır. Çocuğunuz son zamanlarda içine kapandıysa depresif davranışlar sergiliyorsa, ağlamaklı bir ruh hali, mutsuzluk, okula gitmeme isteği, arkadaşlık ilişkilerinin bozulması veya arkadaş edinmede zorlanma gibi durumları yaşıyorsa akran zorbalığına uğramış veya maruz kalıyor olabilir. Bununla birlikte çocuğun kendine olan öz saygısı ve güveni azalırken, anksiyete geliştirebilir. Ayrıca çocuğunuzun akademik başarısında gözle görülür bir düşüş varsa bu da akran zorbalığına uğradığımın belirtilerinden biri olabilir. Çocuklarımız için bu durumun farkındalığına varmak oldukça güçtür bu nedenle bazen bu süreç ile baş edebilmek için zorbalık yapan diğer çocuklar ile benzer davranışları sergilemeye başlayabilirler. Bazı çocuklar ise bu durumla baş edebilmek için daha saldırgan davranışlarda bulunmayı tercih edebilir ve öfke problemleri yaşayabilirler.
ZORBALIĞA UĞRAYAN ÇOCUĞUM İÇİN NE YAPABİLİRİM?
ZORBALIĞA uğrayan çocuklar ailelerine veya öğretmenlerine zorbalığa uğradıklarını bazen dile getiremezler . Burada ebeveynlerin ve öğretmenlerin rolü büyüktür. iyi bir gözlemci olurlarsa olayları görmek kolaylaşacaktır. Ancak bu durum fark edildiğinde çocuk yerine müdahale etmekten kaçınılması ve çocuğun bu durumla baş edebilmesi için ona destek olunması gerekmektedir. Çünkü mevcut durumda çocuk, zorbalık ile baş edemediğinden yetersiz ve aşağılanmış hissetmektedir. Ailelerin atacağı her adım çocuğa kendisini yetersiz hissettirebilir.
Zorbalığa uğrayan çocuğa bu durumla baş edebilmesi için cesaret verilmeli ve karşı tarafa zarar vermemek gözetilerek yol gösterilmelidir. Örneğin, öğretmeni ile paylaşmak yerine çocuğa öğretmeni ile paylaşması için cesaret vermek çocuğun bu süreci daha hızlı ve sağlıklı atlatmasına imkan sağlayabilir. Bunun yanında çocuğun öz güvenini pekiştirecek aktivitelerde bulunmasını sağlamak da çocuğun bu süreçle baş etmesini kolaylaştırabilirken bir psikologtan destek almak büyük önem taşır
