Türkiye’nin cihaz başına düşen hasta sayısında hem MR hem de tomografi açısından OECD ülkeleri içinde ilk 3 sırada yer aldığını söyleyen Türk Radyoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Tuncay Hazırolan, toplumda ‘MR istemeyen doktor iyi doktor değil’ anlayışı bulunduğunu belirterek “Vatandaş MR istiyor, hastayı yeterince muayene edemeyen doktor yanlış yapmamak için vatandaşı görüntülemeye gönderiyor sonuçta çok sayıda gereksiz tıbbi görüntüleme yapılıyor. Yurt dışında MR’da günde 20 civarında çekim yapılıyor. Biz 150 tane çekiyoruz. Bu kadar çok çekim yapınca hem hasta başına ayrılan süre hem de tetkik kalitesi düşüyor. Böylece halkımız daha kötü tetkiklerle karşı karşıya kalıyor” dedi.
“RADYOLOJİ TIBBIN GÖREN GÖZÜDÜR”
Türk Radyoloji Derneği tarafından düzenlenen 42. Ulusal Radyoloji Kongresinin basın toplantısında ülkemizde MR, ultrason, röntgen, doppler gibi radyolojik görüntülemelerin durumunu değerlendiren Prof. Dr. Hazırolan, bütün dünyada teknolojik gelişmelere paralel olarak radyolojik görüntülemenin arttığını belirterek “Radyoloji tıbbın gören gözüdür. Hastalıkların teşhisinin konmasında radyolojik görüntüleme olmazsa olmazlardandır. Ülkemizdeki problem ise özellikle son yıllarda radyolojik tetkiklerin doktor muayenesinin yerine geçmiş olmasıdır” ifadelerini kullandı.
“DOĞRU SONUÇLARIN ALINMASINI ENGELLEYEBİLİYOR”
Prof. Dr. Tuncay Hazırolan, Türkiye gazetesine açıklamada bulunarak, “Karşımıza neredeyse hiç muayene edilmeden bize gönderilen hastalar geliyor. Çekim yapılacağı için hasta da bu durumdan memnun ancak çok sayıda çekim yapılması doğru sonuçların alınmasını engelleyebiliyor. Bizim radyolojik çekimlerde standart bazı sekanslarımız var. Çok çekim yapıldığında bunların bazıları çıkarılıyor. Bizim sıkıntımız gerektiği gibi tetkik yapılamaması ve hastalığın atlanma riski. Hastalardan isteğimiz önce iyi bir muayene daha sonra radyolojik tetkik talep etmeleri” diye konuştu.
Ülkemizde yaklaşık 5 bin radyoloji uzmanının olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Hazırolan bu sayının yeterli olduğunu ancak cihaz başına düşen hasta sayısı yüzünden aşırı oranda çekim yapıldığını vurguladı.
GÜNDE 400 RAPOR YAZAN RADYOLOG VAR
Radyolojik tetkiklerin laboratuvar tetkikleri gibi olmadığını ve uzman radyolog tarafından görüntülerin iyice izlenerek yorumlanması ve rapor hazırlanması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Hazırolan “Ülkemizde şu anda günde 300-400 tane rapor çıkarmış gibi yapan meslektaşlarımız var. Biz bir sivil toplum kuruluşuyuz bunları cezalandırmak gibi yetkimiz yok. Bir insanın günde 100 tane rapor okuması mümkün değildir. Okuyorsa da hem kendi iş kalitesi açısından hem de hasta açısından sıkıntılı” dedi.
“BU SAYI GÜNDE 50 TOMOGRAFİ, 30 MR CİVARINDADIR”
Sağlık Bakanlığına çağrıda bulunarak günlük çekim ve rapor sayılarının Avrupa standartlarına göre belirlenmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Hazırolan “Toplum sağlığı ve doğru sonuçlar alınabilmesi için bu sayı günde 50 tomografi, 30 MR civarındadır. Biz dernek olarak bunu Sağlık Bakanlığına bildirdik. Türkiye şartlarında tekrar revize edilebilir ama bu sayıları çok aşmaması gerekir. Birçok hastalığın teşhisi radyolojik tetkik olmadan konulabilir. Mesela bizde en çok MR’a gönderilen vakalar bel fıtığı. Fizik muayene ile bel fıtığına çok rahat teşhis koyabilirsiniz. Ama bizim ülkemizde hepsine MR çekiliyor” diye açıkladı.
COVID’DE AKCİĞER TOMOGRAFİSİ 20 KAT ARTTI
Covid döneminde akciğer tomografilerinde büyük artış yaşandığını söyleyen Kongre Genel Sekreteri Prof. Dr. Pınar Koşar “Covid öncesi dönemle kıyasladığınızda günlük çekim sayımız öncesine göre 20 kat arttı. Bazı kliniklerde ise normalde bir cihaz günde 10-15 arasında akciğer BT çekerken, günlük sayı bir anda 200-250’lere kadar çıktı. Pandeminin ilk dönemlerinde karantinaya alıp almama kararı için temaslı kişilere de akciğer tomografisi çekildi. Tomografinin X ışını veren bir tetkik yöntemi olması sebebiyle aşırı ve gereksiz kullanımı toplum sağlığı açısından zararlı. Bu kadar çok akciğer tomografisi yapılması toplum dozunu artırdı” dedi.
