Son dönemde özellikle Torbalı’da domates üzerinde oynanan oyunları yarım asırlık çiftçi olan Özbey’li Şaban Tunç açıkladı. 2021 yıl domates sezonunda birçok çiftçinin ürününün tarlalarda çürümeye bırakıldığını ve tarlarını sürmek zorunda kaldıklarını söyleyen Tunç, “Fabrikalar toplanıyor ve karar alıyorlar. Domates 50 kuruşa alınacak. Bunun üstüne veya altına inilmiyor. Ben bildim bileli 50 kuruştan başlıyorlar. Sonra aşağı düşüyorlar” dedi. Domates de dâhil her gün toplanan binlerce ton sebzenin Türkiye ve yurtdışına ihraç edildiği Torbalı ovasında domatesler tarlada kaldı. Havaların oldukça sıcak olduğu bugünlerde domatesleri eriyen çiftçiler, tarlalarını sürmek zorunda kaldı.
HAL YASASI DEĞİL, PAZARCI YASASI ÇIKMASI LAZIM
“Kış ayında kereviz-pırasa tarlada kaldı, yazın ise domates… Biber bile para etmedi” diye sözlerini sürdüren Şaban Tunç, “Eskiden domatesleri köye gelip alıyorlardı. Şimdilerde zirai ilaç satan firmaları bile işe dahil olmuş durumda ve onlar gelip alıyorlar. Market fiyatları ile Pazar fiyatları arasında fiyat farkı var. Neden böyle? Hal yasası değil, pazarcı yasası çıkması lazım. Fatura denetimi eski günlerdeki gibi olmalı.. O zaman böylesine fiyat uçurumu oluyor mu görelim bakalım!.
ÜRETİCİNİN HAKKINI VERMİYORLAR
İşin garip yanı, eskiden 12 kişi bir kamyonu dolduruyordu, şimdilerde ise 1 günde 20-25 kişi bir kamyonu zor dolduruyor. Ellerinde android telefon oyun oynuyor veya sosyal medyada geziniyorlar” dedi. Çocukluğundan bu yana çiftçilikle uğraştığını ifade eden Şaban Tunç, “İşçi çiftçiyi esir almış” şeklinde konuştu. Kendisinin de tarlasındaki domatesi sürmek zorunda kaldığını anlatan Tunç, “Malın günü geçti. Çiftçiyi düşünen yok. Maliyetlerimiz ağır, alan yok. Denetleyen yok. Bütün çiftçiler bu durumda. Bankada krediler bekliyor. Bir umut ekiyoruz, elimizde kalıyor. Torbalı ovasını bir gezin, 1 kasa domatesin kg fiyatı 1 TL, ancak salça ise kg fiyatı 40 kuruş. Çiftçilerin fiyat belirleme hakkı yok. Çiftçilerden mal alan yok. İşçi, ilaççı ve fabrikacı çiftçiyi esir almış” diyerek tepki gösterdi. CEMİL ZEYBEKER
