Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık, üretici örgütlenmesinin güçsüzlüğünün Türkiye’de tarım sektörünün en önemli sorunu olduğunu belirtti.
Çiftçilerin ürünlerini pazara doğrudan ulaştıramamalarının fiyat artışına yol açtığını dile getiren Selışık, “Spekülasyon, fırsatçılar ve aracılar dünyanın her yerinde var fakat çiftçiler kurumsallaşıp pazara erişim kapasiteleri arttıkça karları artacak, çiftçinin tüketiciye doğrudan ulaşması ekonomiye katkı sağlayacaktır.” diye konuştu.
Tarım sektörünün gelişmesi için Türkiye’de yasal altyapının yeterli olduğunu ifade eden Selışık, şöyle devam etti:
“Türkiye, üretim çeşitliliği ve yeni teknolojilerin aktarılması anlamında çok zengin bir ülke. Biraz daha planlı ve örgütlü çalışmaya ihtiyaç var. Gıda fiyatlarının ucuzlaması ve üretici kazancının artması için çiftçi örgütlenmesinin güçlenmesi gerekiyor. Tarım danışmanlığının ve ziraat mühendislerinin çiftçiye nasıl ulaşacağına dair yasal altyapı Türkiye’de mevcut. Sadece bu daha da aktifleştirilmeli ve güçlendirilmeli.”
“Aracı, fiyatları manipüle edebiliyor”
Uluslararası ve ulusal ölçekteki müdahalelerin gıda fiyatlarını etkileyen en önemli unsur olduğunu anlatan Selışık, aracıların, özellikle stokçuluk yaparak, fiyatların artmasına yol açtıklarını söyledi. Selışık, “Aracı, stoklama imkanı varsa, fiyatları manipüle edebiliyor ya da ürüne talep olduğunda stoklarını kullanıyor.” açıklamasında bulundu.
Küçük ölçekli çiftçiler desteklendiğinde fiyatların da dengeleneceğini kaydeden Selışık, fiyatların dengede tutulması adına özel sektör ve kamunun farklı bir model yaratmalarının ve birbirleriyle iletişim halinde olmalarının önemine işaret etti.
“Aracılar tamamen ortadan kalkmaz”
Selışık, çiftçiler pazara doğrudan ulaşsalar bile aracıların tamamen ortadan kalkmayacağını belirterek, buna karşın örgütlenme yoluyla çiftçilerin maliyetlerinin bir miktar üzerinde kazanabileceklerini ifade etti.
Gıda kaynaklı atıkların azaltılmasının da ekonomiye ciddi katkı sağlayacağını anlatan Selışık, “Tarladan sofraya kadar geçen sürede ciddi bir gıda israfı var. Bunun azaltılması da çiftçinin cebine girecek olan paraya katkı sağlayacaktır.” diye konuştu.
FAO olarak gıda fiyatlarının hesaplanması açısından dünya genelinde temel besin ihtiyaçlarının üretimini takip ettiklerini belirten Selışık, verileri toplayıp analizinin yapılmasının yanında tüketici taleplerini ve maliyetlerini dikkate alan fiyat analizi yaptıklarını da sözlerine ekledi.
