Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “İlaçta Yerelleşme Projesi” ile kullanılmayan kapasitenin harekete geçirilmesinin planlandığını belirterek “Türkiye’de üretilebileceğini öngördüğümüz miktar yıllık 6,1 milyar lira, 2016’da başlayan yerelleşme çalışmalarıyla bugüne kadar maliyeti yaklaşık 3 milyar lira olan toplam 609 ilaç yerelleşme kapsamına alındı. Geriye kalan yüzlerce ürün için çalışmalar devam ediyor.” dedi.
Koca, Türkiye’nin ilaç üretiminde dünya standartlarında üretim yapabilecek bir altyapı ve kapasiteye sahip olduğunu söyledi.
Son yıllardaki artışa rağmen halen önemli bir atıl kapasitenin mevcut olduğunu bildiren Koca, “İlaçta Yerelleşme Projesi” ile kullanılmayan kapasitenin harekete geçirilmesinin, ihracat odaklı büyümeyle Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu ileri teknolojiyi sağlayacak adımların atılmasının amaçlandığını vurguladı.
Koca, “Türkiye’de üretilebileceğini öngördüğümüz miktar yıllık 6,1 milyar lira, 2016’da başlayan yerelleşme çalışmalarıyla bugüne kadar maliyeti yaklaşık 3 milyar lira olan toplam 609 ilaç yerelleşme kapsamına alındı. Geriye kalan yüzlerce ürün için çalışmalar devam ediyor.” diye konuştu.
Yerli Plazmadan Plazma Ürünleri Üretimi Projesi
Türkiye’de, yatırım ortamının öngörülebilirliğinin artması ve ihracat potansiyeli yüksek bir konumda olması sebebiyle cazip hale gelen ilaç pazarının, birçok ulusal ve uluslararası firmanın ilgisini çektiğini aktaran Koca, şunları kaydetti:
“Yatırım projelerinin en önemlilerinden biri, ‘Yerli Plazmadan Plazma Ürünleri Üretimi Projesi’dir. Bu proje hayata geçirilmiş olup kamu maliyesine 7,9 milyar lira değerinde katkı öngörülüyor. Bunun akabinde ‘Rekombinant DNA Teknolojisi ile Koagülasyon Faktörleri Üretim Projesi’ gündeme alındı. Önümüzdeki dönemde bu projenin de hayata geçirilmesi bekleniyor.
Ülkemiz açısından mali yük getiren, ithal bağımlısı olduğumuz veya kapasitemizin atıl olduğu alanlarda yerelleşmenin kazanımı için çalışmalar sürdürülmektedir. Buna örnek olarak, ‘Enteral Beslenme Ürünlerinin Yerelleşme Projesi’, ‘Hepatit-A Dışındaki Çocukluk Çağı Aşı Takviminde Yer Alan Tüm Aşıların Yerlileştirme Çalışması’ ve ‘İlaçta Hammadde, Yardımcı Madde ve Ambalaj Malzemeleri Üretimi Yerelleşme Projesi’ gösterilebilir.”
Yerli aşıda ilk proje Hepatit-A
Aşıda yerelleşme projelerine, ilk etapta yüzde 100 ithalatta bağımlı olunan “Hepatit-A Aşısı Yerlileştirme Projesi” ile başlandığını anlatan Koca, projenin hayata geçirilmesiyle kamu maliyesine 860 milyon lira katkı ve 100 milyon doların üzerinde ihracat potansiyeli oluşmasının öngörüldüğünü söyledi.
Koca, projenin kapsamının genişletildiğini ve Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce çalışmaların bu doğrultuda revize ettiğini bildirdi.
Bunun dışında pazar payı çok yüksek ve Türkiye için stratejik öneme sahip insülinlerin yerli üretimi kapsamında, bir global firmanın projesinde son aşamaya gelindiğini de belirten Koca, diğer projelere ilişkin şu bilgileri verdi:
“SMA Tanı Kitinin Yerelleştirilmesi Projesi de gündemimizde olan başka bir proje. Bilindiği üzere, bir tür genetik kas hastalığı olan SMA, yüksek maliyetli bir hastalık. Bireylerin SMA’lı olarak dünyaya gelmesini önleyebilmek ise toplum sağlığı açısından tüm harcamalardan daha büyük önem taşımaktadır.
Taşıyıcı bireyler evlilik öncesi tarama kitleriyle tespit edilebilecek, aileler tüp bebek tedavisine yönlendirilecektir. Böylece taşıyıcı bireyler de sağlıklı bebek sahibi olabilecektir. Kitlerin yerli üretimi ise kamu maliyesine olumlu etki edecek; bununla birlikte teknolojinin ülkemize kazandırılması sağlanacak.”
“2016’dan günümüze kadar 40 yeni üretim tesisi açıldı”
Sağlık Bakanı Koca, ileriki dönemde, Türkiye pazarındaki ilaçların imal payının artırılması konusunda birçok proje yürütüleceğini dile getirerek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu çalışmaların bir neticesi olarak 2016’da kutu bazında yüzde 75 olan imal ilaç oranı 2017’de yüzde 79,5’e çıkmıştır. Değer bazında (TL) 2016’da yüzde 42 olan imal ilaç oranı ise 2017’de yüzde 45’e çıkmıştır. Yerli üretim tesislerimizin hem kapasite kullanım oranı artmakta hem de buna bağlı olarak istihdamda artış yaşanmaktadır.
Bu yıl itibarıyla Türkiye’de 91 ilaç üretim tesisi, 11 radyofarmasötik ürün üretim tesisi (görüntülemede kullanılan ilaçlar), 11 hammadde üretim tesisi, 9 insan doku ve hücre merkezi, 93 medikal gaz tesisi ve 46 sekonder ambalajlama yeri olmak üzere toplam 261 yerli tesis bulunmaktadır. Hali hazırda 23 firmamız Biyoteknoloji Platformu’na dahil olmuştur. İlaç alanında geleceğin teknolojisi olan biyoteknolojiye yatırım yapılmaya başlanmıştır.”
